DOM POD OPATRZNOŚCIĄ
Z klasycystycznych kamienic dawnego Rynku Kanonicznego „Dom pod Opatznością wyróżnia się elegancją detali i jasnością kompozycji. W kamienicy tej swoją siedzibę ma Biblioteka im. Zielińskich Towarzystwa Naukowego Płockiego.
Biblioteka im. Zielińskich TNP
Pl. Narutowicza 2
tel. +48 24 366 99 70/73
tel./fax + 48 24366 99 72;
e-mail: grtnp@interia.pl
www.tnp.org.pl
Z kamienic dawnego Rynku Kanonicznego, „Dom pod Opatrznością” wyróżnia się elegancją detali i jasnością kompozycji. Został on wybudowany wg projektu Jakuba Kubickiego w stylu klasycystycznym, na planie prostokąta. W tympanonie od strony pl. Narutowicza znajdują się dwie płaskorzeźbione postacie kobiet i biblijne oko Opatrzności – stąd nazwa domu „pod opatrznością”.
W 1931 r., w czasie gdy kamienica należała do Jana Lisieckiego, zbierała się tu Rada Municypalna. W wieku XIX i na początku XX pełniła funkcje mieszkalne, a jej część od ulicy Grodzkiej – handlowe.
2 stycznia 1930 r. kamienica została zakupiona przez Towarzystwo Naukowe Płockie z przeznaczeniem na muzeum TNP. Projektowi temu patronował prof. Ignacy Mościcki – związany z Płockiem Prezydent RP, który 10 lipca 1928 waz z małżonką zwiedził TNP oraz muzeum.
Budynek wyremontowano i przeniesiono tam zbiory muzealne, nadając całości nazwę Muzeum Mazowsza Płockiego im. prof. Ignacego Mościckiego. Jego pierwszym dyrektorem został Kazimierz Gelinek. Budynek pełnił funkcję muzeum aż do 1976 r., kiedy przeniesiono do niego Bibliotekę im. Zielińskich TNP, która ma w nim siedzibę do dziś i jest siódmą w kolei najstarszą biblioteką w Polsce.
Biblioteka im. Zielińskich TNP posiada status biblioteki naukowej na mocy Uchwały Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1971r. Mocą ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. (załącznik z dnia 24 listopada 1998 r.) Biblioteka im. Zielińskich TNP została włączona do elitarnego grona 55 bibliotek, tworzących Narodowy Zasób Biblioteczny.
Zbiory biblioteczne mieszczą się w dwóch kamienicach. W XIX-wiecznym Domu Pod Opatrznością znajdują się nowsze zbiory biblioteki. W czytelni głównej można skorzystać z czasopism, książek oraz bazy ponad 6600 zdigitalizowanych jednostek bibliotecznych. Stanowiska komputerowe w multimedialnej części czytelni umożliwiają dostęp do cyfrowych wersji starodruków, archiwalnej prasy i historycznych plakatów. Instytucja udostępnia również swoje zbiory pod nazwą Płocka Biblioteka Cyfrowa na platformie Federacji Bibliotek Cyfrowych. Biblioteka im. Zielińskich TNP spełnia funkcję międzyuczelnianej biblioteki studenckiej. Korzysta z niej kadra naukowa płockich uczelni, nauczyciele, a także uczniowie starszych klas szkół średnich. Dział Zbiorów Specjalnych znajduje się w zabytkowej oficynie TNP, znajdującej się przy Pl. Narutowicza 8.
Biblioteka im. Zielińskich TNP w swoim księgozbiorze zawiera m.in. „Boską Komedię” Dantego z 1487 roku, Kronikę Świata z 1492 roku, najstarszy rękopis – karta sprzed tysiąca lat zawierająca łaciński tekst z biblijnej Księgi Mądrości, liczne pergaminowe przywileje i dokumenty, autografy sławnych osób – Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Adama Mickiewicza, Tadeusza Kościuszki i inne. Poza tym księgozbiór tworzą druki nowsze: rękopisy, archiwalia, kartografia, muzykalia, grafika. Biblioteka posiada jedyną w kraju kolekcję 80 grafik Goi.
Źródła:
Płockie kamienice i ich mieszkańcy, Ireneusz Szychowski, Wyd. Dom Kultury w Płocku, 1994
Spacerkiem po Płocku, J. Stefański, Wyd. Płocka Lokalna Organizacja Turystyczna, 2012
Przewodnik po Płocku, S. Płuciennik, Wyd. Płocki Instytut Wydawniczy, 2011
www.tnp.org.pl